O próximo mes entra en vigor plenamente a Lei do Estado, 9/2013, de transparencia, acceso á
información pública e bo goberno. Casi no límite, a Xunta ven de presentar a norma autonómica de desarrollo, que sustituirá á lei aprobada por unanimidade en Galicia no 2006, a primeira do Estado.
Dacordo cos datos de Transparencia
Internacional,
Galicia foi retrocedendo postos, dende a primeira posición no ano
2010 ata a quinta no 2014. O Parlamento non
ocupa unha boa posición, a decimoterceira. Só tres das grandes
cidades galegas están por riba da media española como acontece con
duas das catro Deputacións. En canto ós únicos organismos
autónomos analizados, que son os entes xestores da política
hidráulica, Augas de Galicia ocupa a penúltima posición. En
resume, queda moito por facer en todolos planos das Administracións
galegas.
Segundo exemplo, tamén
sanitario. Está documentado como o conflito das vacinas deu lugar a
un formidable negocio coa connivencia dalguns sectores profesionais.
Si no Reino Unido se vacunaba o 2% dos menores contra unha das
doenzas, e o 7% en Francia, en España foron vendidas doses para o
90%. As Administracións tardaron un ano en reaccionar de xeito
coordenado diante dun claro sesgo de política de saúde inducido
dende intereses comerciais.
Terceiro exemplo
notable é a regulación do sector eléctrico. As cinco grandes
compañías eléctricas españolas, con cifras de beneficios superior
as suas homólogas europeas, marcan a axenda do Ministerio en asuntos
como as enerxías renovables ou recentemente no Decreto de
Autoconsumo, mesmo desprezando os informes da Comisión Nacional dos
Mercados e da Competencia. Así o Goberno adopta solucións distintas
ás que son impulsadas en países da nosa contorna, en beneficio
exclusivo dos cinco operadores devanditos. A transparencia do sector
é mínima e os intereses presentes en cada problema enerxético,
raramente son explicitados.
O conflito de intereses
tamén se produce no nivel dos funcionarios con capacidade de
proposta ou que interveñen de xeito obrigado mediante informes nos
procesos de adxudicación. De
novo o Hospital de Vigo ven de ofrecer unha mostra preocupante, onde
o seguimento do contrato estaba adxudicado a unha persoa procedente
da Admistración sanitaria e polo tanto con coñecemento profundo dos
mecanismos reais de control dos servizos públicos e das concesións
administrativas.
Un informe recente
explicaba que o 55% dos abogados do Estado teñen dedicación parcial
e un 40% están en excedencia. Non é comprensible que quen
representa os intereses xerais, sexa captado polos intereses privados
en conflito co Estado. Ten ocurrido, por exemplo no accidente do
Prestige, que esta semana conmemoramos.
Defendemos que a
transparencia se extenda ás resolucións de autorización de
compatibilidade que afecten tanto ós empregados públicos como os
altos cargos logo do seu cese. Si se quere controlar unha práctica
opaca utilizada como pago de favores, debe dificultarse o trasvase
irrestricto, coloquialmente coñecido como “portas xiratorias”,
establecendo limitacións tanto na saida como no reingreso.
O proxeto que hoxe
debatimos exclúe da sua aplicación a entidades que este Grupo
Parlamentario considera necesariamente suxeitas á transparencia,
como as Administracións locais, as sociedades mercantís con
participación do sector público superior a determiñada procentaxe
e mesmo ás entidades privadas que perciban axudas por riba dun
umbral e nas que as axudas representen unha fracción importante dos
seus ingresos.
Tamén detectamos
carencias no tratamento da contratación pública. Si asumimos que
ten un efecto multiplicador no tecido económico, compre prestarlle
máis atención e superar as disfuncións que os propios empresarios
veñen denunciando. Así propoñemos publicar a informacion sobre
cesión de contratos e sobre subcontratacións, e avaliar
periódicamente a política de compra pública da Administración.
Ademáis, e recollendo
a opinión de moitos expertos, propoñemos que todolos proxetos de
investimento público superiores a cinco millóns de euros sexan
obxeto previo dunha análise externa de coste-beneficio, algo que
mellorará a eficiencia dos mesmos. E naturalmente que esas
avaliacións sexan públicas. Tanto si son proxetos de execución
directa ,concesional ou en rexime de colaboración público-privada.
De novo, trátase de evitar que se repita o procedimento do novo
Hospital de Vigo ou da Cidade da Cultura.
En materia de urbanismo
propoñemos extender a información pública ás resolucións e
informes da Xunta e tamén da Comisión Superior de Urbanismo e da
Axencia de Protección da Legalidade Urbanística. Porque é arredor
do urbanismo onde se teñen producido os casos de corrupción de máis
sona.
Ademáis propoñemos
que se incorpore o concepto de “Pegada Lexislativa”, para coñecer
en todo proxecto de lei os informes, asesoramentos, suxerencias de
entidades alleas ó órgano promotor da iniciativa lexislativa e
poder valorar os intereses afectados ou implicados. As normas ademáis
de proceder da vontade libérrima do goberno, tamén respostan a
demandas de grupos de interese. Esas demandas deben quedar
explicitadas diante da opinión pública no trámite lexislativo.
Finalmente quería
defender o principio da Regulación de Calidade, “better
regulation”, tan ausente na producción lexislativa do goberno, e
que debería de ser incorporado nesta norma. A frondosa producción
lexislativa adolece dun elevado grao de improvisación como se
demostra coas continuas modificacións de normas recentes.
Inseguridade xurídica e exceso normativo contrarios a ese principio
impulsado pola Unión Europea. Estou a falar dun tópico da
Administración española que está lonxe de ser correxido e que
mesmo dificulta o funcionamento das empresas no noso país, como
teñen explicado distintos informes.
No hay comentarios:
Publicar un comentario